Αθήνα 12/03/2021

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Με αφορμή πρόσφατα δημοσιεύματα και αναφορές στα ΜΜΕ, σχετικά με το ευαίσθητο ζήτημα της παιδικής προστασίας θέλουμε να υπενθυμίσουμε σε όλους ότι η ανηλικότητα και η οικογένεια προστατεύονται από την πολιτεία στη βάση της διάταξης  του άρθρου 21 παρ. 3 του Συντάγματος

Το παιδί προστατεύεται ως ανθρώπινο ον - φυσικό  πρόσωπο- και  ως ανήλικος απολαμβάνει ειδικής προστασίας σύμφωνα με τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού.

Κάθε παιδί που βρίσκεται στη χώρα και στερείται προσωρινά ή οριστικά το οικογενειακό του περιβάλλον, για οποιονδήποτε λόγο, έχει δικαίωμα σε ειδική προστασία και βοήθεια από το κράτος.

Ειδικότερα δε, οι σχέσεις γονέων – τέκνων καθώς και ο θεσμός της Επιτροπείας Ανηλίκου -στα πλαίσια του Οικογενειακού Δικαίου- ρυθμίζονται από τον Αστικό Κώδικα ως ακολούθως:

®    Σύμφωνα με το άρθρο 1532, «αν ο πατέρας ή μητέρα δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν στα καθήκοντα τους ως γονείς, μπορεί, εφόσον το ζητήσουν ο άλλος γονέας, οι πλησιέστεροι συγγενείς του τέκνου, ο εισαγγελέας ή και αυτεπαγγέλτως, να διατάξει οποιοδήποτε πρόσφορο μέτρο,…… μέχρι την έκδοση της αποφάσεως του δικαστηρίου, στο οποίο πρέπει να απευθύνεται εντός τριάντα ημερών»,

 ®    Σύμφωνα με το άρθρο 1533 που αφορά την επιτροπεία ανηλίκου, «το δικαστήριο αποφασίζει την ανάθεση της πραγματικής φροντίδας ή της επιμέλειας, ύστερα από έλεγχο του ήθους, των βιοτικών συνθηκών και γενικά της καταλληλόλητάς του, στηριζόμενο υποχρεωτικά σε βεβαίωση της κοινωνικής υπηρεσίας»,

 ®    Σύμφωνα μάλιστα με το άρθρο 1591 «όλοι οι δημόσιοι ή οι δημοτικοί υπάλληλοι, οι εισαγγελείς καθώς και τα όργανα των αρμοδίων κοινωνικών υπηρεσιών οφείλουν να γνωστοποιούν στο δικαστήριο κάθε περίπτωση που συνεπάγεται το διορισμό επιτρόπου αμέσως μόλις την πληροφορούνται κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Την ίδια υποχρέωση έχουν και οι συγγενείς εξ αίματος του ανηλίκου έως τον τρίτο βαθμό».

 ®    Σύμφωνα με το άρθρο 1593, το δικαστήριο, «κατά το διορισμό του επιτρόπου, συνεκτιμά υποχρεωτικά και την έρευνα της αρμόδιας κοινωνικής υπηρεσίας και αποφασίζει, αφού ακούσει, αν αυτό είναι δυνατόν, τους πλησιέστερους συγγενείς του ανήλικου, καθώς και κάθε άλλο πρόσωπο, το οποίο μπορεί κατά την κρίση του να το διαφωτίσει».

Από τα παραπάνω είναι αδιαμφισβήτητο και θεσμικά κατοχυρωμένο το γεγονός ότι η ενημέρωση για την απουσία προστατευτικού περιβάλλοντος για έναν ανήλικο είναι υποχρέωση όλων των δημόσιων λειτουργών και πρέπει να τηρείται από όλους κατά προτεραιότητα. Η φροντίδα των ανηλίκων και η υποστήριξη των οικογενειών τους αποτελεί αρμοδιότητα των Κοινωνικών Υπηρεσιών και των Κοινωνικών Λειτουργών σε άμεση συνεργασία με τις αρμόδιες δικαστικές και εισαγγελικές αρχές της χώρας. Η συνεργασία των αστυνομικών λειτουργών με τις δικαστικές αρχές και τις αρμόδιες κοινωνικές υπηρεσίες είναι αυτονόητη στη βάση του κράτους δικαίου και του αγαθού της προστασίας των ανηλίκων.

Οι Κοινωνικοί Λειτουργοί, με αίσθημα ευθύνης, όλα αυτά τα χρόνια εργαζόμαστε για την προστασία κάθε παιδιού που βρίσκεται σε κίνδυνο ή σε ανάγκη, υπερασπιζόμενοι τα δικαιώματά του και προσπαθώντας να διασφαλίσουμε το βέλτιστο συμφέρον του, σε συνθήκες δραματικής υποστελέχωσης, με αναλογίες παιδιών ανά Κοινωνικό Λειτουργό που ξεπερνούν κατά πολύ τα διεθνή πρωτόκολλα ενώ οι ανάγκες για υπηρεσίες στήριξης της οικογένειας και της προστασίας των παιδιών συνεχώς αυξάνονται.

Από αυτή τη θέση, λοιπόν, κρίνουμε σκόπιμο να ενημερώσουμε όλους τους εμπλεκόμενους στο σύστημα παιδικής προστασίας, ότι αν μένουν παιδιά σε κίνδυνο, χωρίς την απαιτούμενη προστασία, αυτό οφείλεται στην καταγεγραμμένη για παραπάνω από 40 χρόνια άρνηση του Ελληνικού Κράτους να στελεχώσει επαρκώς με Κοινωνικούς Λειτουργούς όλους του Φορείς και Δομές Παιδικής Προστασίας και να δημιουργήσει ένα ολοκληρωμένο και θεσμικά κατοχυρωμένο σύστημα παιδικής προστασίας με οδηγό τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού.

Ο Ν.2447 που θεσπίστηκε ήδη από το 1996 και έδινε τη δυνατότητα να συσταθούν οργανωμένες και διεπιστημονικά στελεχωμένες Κοινωνικές Υπηρεσίες στα Πρωτοδικεία της χώρας, οι οποίες θα μπορούσαν να συνδράμουν και να στηρίξουν το έργο της προστασίας του παιδιού και της Εισαγγελίας έχει μείνει στα χαρτιά.

Από το 2010 μέχρι σήμερα, παρά το γεγονός ότι οι ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις της ανθρωπιστικής κρίσης των προηγούμενων ετών δημιούργησαν αυξημένες ανάγκες για υπηρεσίες στήριξης της οικογένειας και προστασίας των παιδιών σε κίνδυνο, δεν έχουν πραγματοποιηθεί προσλήψεις Κοινωνικών Λειτουργών ως μόνιμου προσωπικού στις Κοινωνικές Υπηρεσίες των Δήμων, που ασκούν κατά κύριο λόγο τις αρμοδιότητες παιδικής προστασίας στην κοινότητα.

Οι Κοινωνικοί Λειτουργοί, με αίσθημα ευθύνης που απορρέει από το ρόλο μας, όχι μόνο σήμερα αλλά διαχρονικά, ΖΗΤΑΜΕ,

Ø  Την κατεπείγουσα σύσταση και στελέχωση των Κοινωνικών Υπηρεσιών στα Πρωτοδικεία σύμφωνα με το Ν.2447/1996,

 Ø  Την κατεπείγουσα πρόσληψη Κοινωνικών Λειτουργών ως μόνιμου προσωπικού στους Δήμους, στις Περιφέρειες και στις Δομές Παιδικής Προστασίας (Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφερειών) για την άσκηση αρμοδιοτήτων και την ανάπτυξη προγραμμάτων στήριξης της οικογένειας και της προστασίας του παιδιού.

 Ø  Τη θεσμοθέτηση εθνικού και δημόσιου συστήματος παιδικής προστασίας, υποστηριζόμενο από ένα συντονιστικό φορέα με άξονες τη διεπιστημονικότητα, τα εμπεριστατωμένα πρωτόκολλα εργασίας και τα εξατομικευμένα σχέδια θεραπευτικών παρεμβάσεων που θα υποστηρίζει τα παιδιά και θα προστατεύει τα δικαιώματα τους.