Ο ΣΚΛΕ απέστειλε παρέμβαση στον ΕΟΠΠΕΠ και συγκεκριμένα στη Διεύθυνση    Συμβουλευτικής    και    Επαγγελματικού    Προσανατολισμού επιχειρηματολογώντας για την απευθείας ένταξη των Κοινωνικών Λειτουργών στο μητρώο Α των Συμβούλων Σταδιοδρομίας / Επαγγελματικού Προσανατολισμού όπως ορίζεται  στο Σύστημα Πιστοποίησης επάρκειας Προσόντων Συμβούλων Σταδιοδρομίας/Επαγγελματικού Προσανατολισμού.

Συγκεκριμένα το υπόμνημα - παρέμβαση αναφέρει:

Ο Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος (Σ.Κ.Λ.Ε) είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου σωματειακής μορφής (Ν. 4387/2016 & N.4488/2017) αριθμεί 9000 μέλη και εκπροσωπεί επιστημονικά και επαγγελματικά όλους τους Κοινωνικούς Λειτουργούς της χώρας. Έχει συμμετάσχει και συμμετέχει με εκπροσώπους του στην Εθνική Επιτροπή Κοινωνικής Προστασίας (Ν.4445/2016 (ΦΕΚ Α/85), στο Εθνικό Συμβούλιο Αναδοχής Υιοθεσίας Ν. 4538/2018 (ΦΕΚ Α/85), στην Εθνική Επιτροπή Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας, (Ν. 4368/2016, ΦΕΚ Α/21), στην Εθνική Επιτροπή Πρωτοβάθμιας Κοινωνικής Φροντίδας (4199/2013 ΦΕΚ 216 Α’) και στο Εθνικό Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικών Δικαιωμάτων (Π.Δ. 38/2010 ΦΕΚ Α/78). Πρόσφατα ορίστηκε εκπρόσωπος, ως αναπληρωματικό μέλος, η Πρόεδρος του ΔΣ στην Επιτροπή Ψυχικής Υγείας του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας [Κε.Σ.Υ] (Α1β/Γ.Π.οικ.19184/ 30.03.2023).
Οι Κοινωνικοί Λειτουργοί βρίσκονται πάντα στην πρώτη γραμμή δράσης για την παροχή κοινωνικών υπηρεσιών, σύμφωνα με τις αρχές του σεβασμού, της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ισότητας, της δικαιοσύνης, της ισοτιμίας και της κοινωνικής αλληλεγγύης.

Σύμφωνα με το προεδρικό διάταγμα 50/1989 με θέμα: «Καθορισμός επαγγελματικών δικαιωμάτων των πτυχιούχων του Τμήματος Κοινωνικής Εργασίας της Σχολής Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων» οι Κοινωνικοί Λειτουργοί, με βάση τις εξειδικευμένες επιστημονικές γνώσεις – θεωρητικές και εφαρμοσμένες – ασχολούνται, είτε αυτοδύναμα, είτε σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες, σε όλους τους τομείς δραστηριότητας που αποβλέπουν στην πραγματοποίηση ενός ή και συνδυασμού από τους παρακάτω στόχους: α) Πρόληψη και θεραπεία κοινωνικών προβλημάτων. β) Βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και της κοινωνικής λειτουργικότητας, ατόμων και ομάδων με την πραγμάτωση θεσμικών αλλαγών μέσα στην κοινότητα.

Έχουν δικαίωμα απασχόλησης, ως στελέχη στον ιδιωτικό και ευρύτερο δημόσιο τομέα, όπως αυτός προσδιορίζεται από τις διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά, με τα παρακάτω αντικείμενα:
α) Διενέργεια κοινωνικής μελέτης ή ψυχοκοινωνικής μελέτης όπου κρίνεται απαραίτητη, του περιστατικού, της ομάδας και της κοινότητας που χρειάζεται την παρέμβασή τους.
β) Διαμόρφωση διάγνωσης, αυτόνομα ή και σε συνεργασία με άλλους ειδικούς για τα προβλήματα που εντοπίστηκαν.
γ) Εκπόνηση και εκτέλεση σχεδίου δράσης και ενεργειών για την αντιμετώπιση συγκεκριμένης κατάστασης.

Μεταξύ των τομέων εργασίας των Κοινωνικών Λειτουργών ορίζεται ρητώς ο Τομέας του Επαγγελματικού Προσανατολισμού – εργασίας με αντικείμενο την παροχή κοινωνικών υπηρεσιών στις οποίες σύμφωνα με τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα περιλαμβάνεται κάθε υπηρεσία που συμβάλλει στην κοινωνική ευημερία των ανθρώπων συμπεριλαμβανόμενων της παροχής συμβουλών σε οποιαδήποτε ομάδα ανθρώπων ή πληθυσμού.

Οι Κοινωνικοί Λειτουργοί ασκούν το επάγγελμα στα πλαίσια των αναφερομένων επαγγελματικών τους δικαιωμάτων, μετά εγγραφή τους στο ΣΚΛΕ (Ν. 4488/2017) και την απόκτηση άδειας άσκησης επαγγέλματος, που χορηγείται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες.

Επιπλέον, οι πτυχιούχοι Κοινωνικοί Λειτουργοί ασκούν κάθε άλλη δραστηριότητα σε επαγγελματικά αντικείμενα που δεν αναφέρονται παραπάνω και προκύπτουν από την εξέλιξη της επιστήμης, στην ειδικότητα της κοινωνικής εργασίας, και καλύπτουν όλο το φάσμα της Διοικητικής ιεραρχίας των Υπηρεσιών που υπηρετούν σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 1 του ΠΔ 50/1989

Σχετικά με το περιεχόμενο του όρου κοινωνικές υπηρεσίες που παρέχονται από το τους Κοινωνικούς Λειτουργούς σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του 2010 για τις Κοινωνικές Υπηρεσίες Γενικού Ενδιαφέροντος «Στην καρδιά του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Μοντέλου» η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην ανακοίνωσή της το 2006 (COM (2006) 177), προσδιόρισε δύο κύριες κατηγορίες κοινωνικών υπηρεσιών: υπηρεσίες κοινωνικής ασφάλισης που καλύπτουν τους κύριους κινδύνους της ζωής, όπως αυτούς που συνδέονται με την υγεία, τη γήρανση, τα εργατικά ατυχήματα, την ανεργία, τη συνταξιοδότηση και την αναπηρία· και 2) άλλες βασικές υπηρεσίες που παρέχονται απευθείας στο άτομο και παρέχουν υποστήριξη σε άτομα που αντιμετωπίζουν προσωπικές προκλήσεις ή κρίσεις, για να διασφαλίσουν ότι είναι σε θέση να (επαν)ενταχθούν στην αγορά εργασίας και στην κοινωνία συνολικά, να ενσωματώσουν άτομα με μακροχρόνια υγεία ή αναπηρία προβλήματα στην κοινωνία και κοινωνική στέγαση.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Ορισμό του Επαγγέλματος της Κοινωνικής Εργασίας (2014), «η Κοινωνική Εργασία είναι εφαρμοσμένο επάγγελμα αλλά και ακαδημαϊκό πεδίο που προωθεί την κοινωνική αλλαγή και ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή και την ενδυνάμωση και απελευθέρωση των ανθρώπων. Οι αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της συλλογικής ευθύνης και του σεβασμού της διαφορετικότητας είναι κεντρικές στην κοινωνική εργασία, η οποία θεμελιώνεται από τις θεωρίες της κοινωνικής εργασίας, των κοινωνικών επιστημών, των ανθρωπιστικών επιστημών και τη γηγενή γνώση και συνδέει ανθρώπους και δομές για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της ζωής αλλά και να ενισχύσει την ευημερία τους».

Σύμφωνα με το κείμενο τη ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΟΡΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ η ενδυνάμωση και απελευθέρωση ατόμων και ομάδων αποτελεί τον τέταρτο βασικό άξονας δράσης και παρέμβασης της κοινωνικής εργασίας και γίνεται εννοιολογικά αντιληπτή ως στρατηγικές παρέμβασης, απώτεροι επιθυμητοί στόχοι και πλαίσιο πολιτικών μέτρων -­­ τα τελευταία ως προσθήκη στα πιο δημοφιλή υπολλειματικά και θεσμικά πλαίσια. Βασίζεται σε ολιστικές, βιο-­­ψυχο-­­κοινωνικές και πνευματικές εκτιμήσεις και παρεμβάσεις που ξεπερνούν τον παραδοσιακό διαχωρισμό σε μικρο-­­ μακρο-­­επίπεδο, ενσωματώνοντας πολλαπλά συστημικά επίπεδα.

Η κοινωνική εργασία είναι διεπιστημονική και «πανεπιστημονική», και αντλεί από ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών θεωριών και ερευνών. Σε αυτό το πλαίσιο η «επιστήμη» γίνεται κατανοητή μέσα από την βασική έννοια του όρου ως «γνώση». Η κοινωνική εργασία αντλεί συστηματικά από την ίδια την επιστήμη της αναπτύσσοντας το θεωρητικό και ερευνητικό της υπόβαθρο, καθώς επίσης και από άλλες ανθρωπιστικές επιστήμες και συμπεριλαμβάνει χωρίς όμως να περιορίζεται μόνο σε αυτές, την ανάπτυξη κοινοτήτων, την κοινωνική παιδαγωγική, τη διοίκηση, την ανθρωπολογία, την οικολογία, την οικονομικά, την εκπαίδευση, τη διαχείριση, την νοσηλευτική, την ψυχιατρική, την ψυχολογία, την δημόσια υγεία και την κοινωνιολογία. Αυτό που κάνει τις θεωρίες και την έρευνα για την κοινωνική εργασία να ξεχωρίζουν είναι ότι είναι εφαρμοσμένες.
Η εφαρμογή της κοινωνικής εργασίας καλύπτει ένα φάσμα δραστηριοτήτων, που περιλαμβάνει διάφορες μορφές θεραπείας και συμβουλευτικής, εργασία με ομάδα και εργασία με την κοινότητα, χάραξη πολιτικής και πολιτική ανάλυση, συνηγορία και πολιτικές παρεμβάσεις.

Σε αντιστοίχιση με το ΣΤΑΚΟΔ 2008 εντάσσεται στο «88.99 Δραστηριότητες κοινωνικής μέριμνας χωρίς παροχή καταλύματος», στις οποίες μεταξύ άλλων περιλαμβάνονται κοινωνικές και συμβουλευτικές δραστηριότητες, δραστηριότητες που παρέχονται από ειδικούς που προσφέρουν συμβουλευτικές υπηρεσίες, όπως δραστηριότητες πρόνοιας και καθοδήγησης παιδιών και εφήβων, δραστηριότητες επαγγελματικής αποκατάστασης και επανένταξης για άτομα με ειδικές ανάγκες ή ανέργους.

Οι Κοινωνικοί Λειτουργοί ασκούν το επάγγελμα τους σε φορείς ως εξής:
α) Τομέας Κοινωνικής Πρόνοιας: Προγράμματα παιδικής προστασίας, υπερηλίκων, αναπήρων και γενικά ατόμων και οικογενειών με κοινωνικές ανάγκες.
γ) Τομέας Ψυχικής Υγείας: Παροχή υπηρεσιών διαγνωστικού συμβουλευτικού και θεραπευτικού χαρακτήρα σε άτομα, ομάδες και οικογένειες τα οποία θεραπεύονται σε κοινοτικά Κέντρα Ψυχικής Υγείας, Θεραπευτήρια Ψυχικών Παθήσεων, Συμβουλευτικούς Σταθμούς κ.λπ.
δ) Τομέας Κοινωνικής Ασφάλισης. Παροχή κοινωνικών υπηρεσιών ενημερωτικού, συμβουλευτικού και επιβοηθητικού χαρακτήρα σε ασφαλισμένα άτομα ή και στις οικογένειες τους, μέσα από τους αρμόδιους φορείς π.χ. Ι.Κ.Α., Ο.Γ.Α., κ.λπ.
ε) Τομέας επαγγελματικού προσανατολισμού εργασίας. Παροχή κοινωνικών υπηρεσιών στα πλαίσια των φορέων επαγγελματικού προσανατολισμού, επαγγελματικής εκπαίδευσης και απασχόλησης, όπως Κέντρα Επαγγελματικού Προσανατολισμού, Σχολές Μαθητείας, Κέντρα Εργαζομένης Νεότητας, βιομηχανικές μονάδες, επιχειρήσεις κ.λπ.
στ) Τομέας εκπαίδευσης. Παροχή ειδικών κοινωνικών υπηρεσιών σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
ζ) Τομέας πρόληψης και καταστολής της ροπής προς παραβάσεις ανηλίκων και εγκληματικότητας. Παροχή ειδικών υπηρεσιών ενημερωτικού, συμβουλευτικού και επιβοηθητικού χαρακτήρα, μέσα από κρατικούς ή άλλους φορείς όπως Δικαστήρια Ανηλίκων, Υπηρεσίας Επιμελητών Ανηλίκων, Εταιρείες Προστασίας Ανηλίκων, Ιδρύματα Αγωγής Ανηλίκων, Σωφρονιστικά Καταστήματα, Φυλακές, Εταιρεία Προστασίας Ανηλίκων, Εταιρεία Προστασίας Αποφυλακιζομένων, ιδρύματα και υπηρεσίες για άτομα με παρεκκλίνουσα κοινωνική συμπεριφορά.
η) Τομέας Κοινωνικής Οργάνωσης και Ανάπτυξης. Παροχή κοινωνικών υπηρεσιών με στόχο την υποβοήθηση αναπτυξιακών δραστηριοτήτων σε όλες τις βαθμίδες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Λαϊκής Επιμόρφωσης, Κέντρων Νεότητας, Πολιτιστικών Κέντρων κ.λπ.

Στις κύριες επαγγελματικές λειτουργίες του Κοινωνικού Λειτουργού Συμβούλου επαγγελματικού προσανατολισμού και συμβουλευτικής εργασίας όπως αυτές εξειδικεύονται σε επιμέρους επαγγελματικές λειτουργίες και επαγγελματικές εργασίες ταυτίζονται με τα αντικείμενα εργασίας των Κοινωνικών Λειτουργών όπως:
- Τηρεί αρχείο ατομικών φακέλων των εξυπηρετούμενων.
- Χρησιμοποιεί το αρχείο για την υποστήριξη της παρακολούθησης (follow up) της πορείας των εξυπηρετούμενων.
- Επεξεργάζεται    δεδομένα    από    το    αρχείο    για    την    αποτύπωση    και    την ανατροφοδότηση των υπηρεσιών.
- Υποδέχεται το συμβουλευόμενο και τον ενημερώνει για τις προσφερόμενες υπηρεσίες και τη μεθοδολογία που εφαρμόζεται.
- Ενθαρρύνει τη διατύπωση των αναγκών του συμβουλευόμενου με σκοπό την αναγνώριση των βασικών στόχων της συμβουλευτικής παρέμβασης.
- Συνδιαμορφώνει με τον ωφελούμενο το πρόγραμμα παροχής υπηρεσιών.
- Συνάπτει «συμβόλαιο» με το συμβουλευόμενο σχετικά με το σκοπό και τους επιμέρους στόχους της συμβουλευτικής διαδικασίας.
- Παραπέμπει περιπτώσεις που δεν υπόκεινται στη δικαιοδοσία του.
- Εκπαιδεύει τον ωφελούμενο σε βασικές δεξιότητες αναζήτησης πληροφοριών.
- Παρέχει εξειδικευμένη πληροφόρηση αναφορικά με το αίτημα και τις ανάγκες του συμβουλευόμενου.
- Υποστηρίζει τον ωφελούμενο στο σχεδιασμό των επόμενων ενεργειών του με βάση την πληροφόρηση που έλαβε για το αίτημά του.
- Ενισχύει την αυτογνωσία και την αυτοαντίληψη του ωφελούμενου.
- Υποστηρίζει τον εξυπηρετούμενο να γνωρίσει τον εαυτό του και να δημιουργήσει θετική εικόνα για αυτόν.
- Υλοποιεί βιωματικές δράσεις με σκοπό να αναπτύξει ο ωφελούμενος την αυτογνωσία του.
- Εκπαιδεύει το συμβουλευόμενο στην στη διαχείριση ζητημάτων που σχετίζονται με την προσωπική και επαγγελματική του ανάπτυξη.
- Υποβοηθά τον ωφελούμενο στη διαμόρφωση του ατομικού του σχεδίου δράσης και τον υποστηρίζει μετά τη λήψη απόφασης ή /και στην εφαρμογή του ατομικού του σχεδίου δράσης.
- Υποστηρίζει το συμβουλευόμενο στις διάφορες φάσεις μετάβασής του στην εκπαίδευση ή στην αγορά εργασίας.

Από τα παραπάνω προκύπτει συνάφεια ή ακόμα και ταύτιση του περιεχόμενου, του αντικειμένου, των λειτουργιών της, της μεθοδολογίας και της κωδικοποίησης των διαδικασιών του επαγγελματικού προσανατολισμού και συμβουλευτικής εργασίας με το αντικείμενο εργασίας των Κοινωνικών Λειτουργών και την επιστήμη της Κοινωνικής Εργασίας ως ακολούθως:

 Επιπλέον, όπως προκύπτει από το συνημμένο αρχείο της αναλυτικής περιγραφής των μαθημάτων του προγράμματος σπουδών στην Κοινωνική Εργασία προκύπτει ότι αυτό υπερκαλύπτει τις απαιτούμενες βασικές και επαγγελματικές και ειδικές γνώσεις που τίθενται από το Πιστοποιημένο Περίγραμμα και κατά συνέπεια οι Κοινωνικοί Λειτουργοί και διαθέτουν τα απαιτούμενα προσόντα για την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας του ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ / ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ.

Με δεδομένα τα παραπάνω, και το γεγονός ότι η παροχή σχετικών υπηρεσιών επαγγελματικής συμβουλευτικής γίνεται από επαγγελματίες με διαφορετικό γνωστικό αντικείμενο και ειδίκευση από τον ευρύτερο τομέα των κοινωνικών, ανθρωπιστικών, οικονομικών επιστημών κλπ φαίνεται παράδοξο οι Κοινωνικοί Λειτουργοί να πιστοποιούνται ως επαγγελματικοί σύμβουλοι με τις ίδιες προϋποθέσεις και διαδικασίες που ακουλουθείται για πτυχιούχους ειδικοτήτων με αντικείμενο μη συναφές με τα καθήκοντα των εργασιακών συμβούλων.

Για όλους αυτούς του λόγους ζητάμε σύμφωνα με την ΥΑ 13173/Κ6 που ορίζει το Σύστημα Πιστοποίησης επάρκειας Προσόντων Συμβούλων Σταδιοδρομίας/Επαγγελματικού Προσανατολισμού την απευθείας ένταξή των Κοινωνικών Λειτουργών στο μητρώο Α των Συμβούλων Σταδιοδρομίας / Επαγγελματικού Προσανατολισμού επιφυλασσόμενοι να προβούμε σε κάθε νόμιμη διαδικασία.

 Συνημμένα:

1. Επιστολή ΣΚΛΕ

2. Αναλυτική Περιγραφή Προγράμματος Σπουδών στην Κοινωνική Εργασία συγκριτικά με το Πιστοποιημένο Περίγραμμα ΣυΕΠ